İnternet bankacılığı son yıllarda adından oldukça söz ettiğimiz ve sıklıkla kullandığımız bir bankacılık teknolojisidir. Bankacılık sistemleri özellikle hizmet sektöründe teknoloji kullanımının yoğun olduğu alanlar arasındadır. Teknolojinin gelişimi ile faaliyet ve kullanım alanlarında büyük bir ivme elde etmiştir. Bankacılık sistemlerinin gelişimi insanoğlunun elindeki malı takas etmeye başladığı günden beri süregelen bir hizmettir. Üstelik tüm dünya üzerinde birbirini geliştirme ve dönüştürme metodu ile ilerler. Bankaların hizmet çeşitlerinde yaptıkları bu değişiklikler gelişen teknolojilere entegre olmuştur. Dolayısıyla her geçen gün yeni bir uygulama sistemde yerini almaktadır. Bankacılık sistemlerindeki bu atılımın asıl sebepleri arasında ise insanların hayatlarına kolay yön vermelerini sağlamaktan geçer. Geçmiş dönem bankacılık işlemleriyle günümüz bankacılık dönemlerini karşılaştırdığımızda bu fark somut bir şekilde karşımıza çıkar.
Geçmiş dönem işlemlerine göz attığımızda basit bir para yatırma işleminin bile çok uzun bir vakit aldığını söylemek mümkündür. Bu tür bir işlem için bankaya gitmek, sıra beklemek ve işlemlerin yapılması gibi birçok süreci içerirdi. Hatta bazı durumlarda müşteri veya bankalardan kaynaklı problemler çıkar, süreç kendini tekrar ederdi. Ayrıca işlemlerin uzunluğu insanların günlük işlerini sekteye uğratır, zaman kaybına yol açardı. Burada söz ettiğimiz örnek işlem aslında çok basit bir uygulamadır. Kredi çekmek, çek tanzim etmek gibi işlemlerin süresi ise haftalara yayılabiliyordu. Ancak günümüze baktığımızda bu işlemlerin çok kısa sürdüğünü görüyoruz. Üstelik bu tür işlemler için bankaya gitmeye gerek bile kalmıyor. Bankacılık alanına giren birçok işlemi internet bulunan herhangi bir cihaz yardımıyla gerçekleştirme imkanına sahibiz. Şubelerden yapılan işlemler ise eskisi gibi uzun süreçleri içermeyen anlık aksiyon haline geçiş yapmıştır.
Teknolojinin gelişmesi ve internetin hayatımıza girmesi bu değişimin saç ayaklarını oluşturur. Saç ayaklarındaki bu gelişim mesafeler ve işlem süreleri oldukça minimize etmiştir. İnternet bankacılığı bankacılık hizmetlerine internet üzerinden erişime imkan sağlayan alternatif bir dağıtım kanalıdır. Özetle İnternetin bankacılık işlemleri ile birleşmesidir. Ülkemizde faaliyet gösteren tüm bankalar ise internet bankacılığı adı altında bu uygulamaya sahiptir.
Günümüz dünyasında küreselleşme beraberinde bilgi teknolojilerinde de değişimi beraberinde getirmiştir. Bu sayede sınırlar ortadan kalkmış teknolojik gelişmeler tüm dünya devletlerine yansımıştır. Türkiye’de özellikle 2000’li yıllardan sonra sağlam bir zemine oturan bankacılık sektörü yönünü inovatif alanlara çevirmiştir. Ancak tabi ki bu gelişmeler internetin hayatımıza girmesi ve kullanıcılar olarak tercihlerimizle ilgili bir durumdur.
1950’li yıllar itibariyle bilgisayarlar 1960’lı yıllar sonrasında ise dünyamızın internet ile tanıştığını biliyoruz. Dolayısıyla internet bankacılığının da bu dönemlerden sonra gelişim gösterdiğini söylemek mümkündür. İnternet bankacılığına geçişten önce internet teknolojisinin olgunlaşması ve online bankacılık için güvenli hale gelmesi beklenmiştir.
1960’lı yıllarda bankacılık sektörünün ivme kazandığı en önemli noktalardan birisi, kredi kartları ile başlayan elektronikleşme sürecinde ‘İnternet Bankacılığı’ olmuştur.
Sistemin yeterince güvenli hale gelmesi ile birlikte Wells Fargo adındaki Amerikan bankası ilk girişimlerinde bulunmuştur. Mayıs 1995’te dünyadaki ilk internet üzerinden bankacılık hizmetini sunan banka haline gelmiştir. Ancak bu sistem ilk çıktığında müşterilere işlem yapma imkanı vermemiştir. Yalnız hesap hareketlerini ve bakiyelerini görüntülemelerine olanak sağlamakla kalır. Wells Fargo’yu takiben 1995 yılı sonlarına doğru Security First Network Bank daha büyük bir atılımda bulunur. Tüm bankacılık ine sunar. Hatta 1999 yılında ABD’de bulunan Net Bank kara geçen ilk internet bankası olarak karşımıza çıkar.
ABD internet bankacılığının ilk doğduğu yer olmakla birlikte zaman içerisinde geride kaldığı yönünde izlenimler olmuştur. Avrupa ülkelerinin ise internet bankacılığı konusunda çok daha ileride olduğunu söyleyebiliriz. Yine 1998 yılı Avrupası’na dönüş yaptığımızda Finlandiya’ya ait Merita Nord Bankası’nın 550.000 üzerinde internet bankacılığı müşterisi olduğu tespit edilmiştir. Aynı tarihlerde ise İsveç’te internet bankacılığı müşterisi toplam olarak 549.000’dir.Yine aynı yıllarda farklı bir örnek olarak İngiltere Egg bankası müşterilerine yalnızca internet üzerinden hizmet vermiştir. Egg bankası kuruluşundan yaklaşık 1 yıl kadar sonra 1 milyon müşteriye ulaşır. O yıllarda İngiltere’de Egg bankasından hesap açma oranlarında yaklaşık olarak %22’lik bir pay elde eder. Zira İngiltere’de dönemin tüm bankaları incelendiğinde bu oldukça büyük bir orandır.
2001 yılına geldiğimizde Alman Deutsch Bank internet bankacılığı için 1 milyar USD yatırım yapmıştır. Yine aynı dönemde Fransız BNP Paribas ise yaklaşık olarak 690 milyon USD civarında yatırım tutarı belirler. İngiliz sanal bankacılık kuruluşu olarak karşımıza çıkan First Direct’in ise tek bir reel şubesi bulunmamaktadır. Tüm işlemler telefon veya kişisel bilgisayarlar üzerinden gerçekleşecek şekilde tasarlanmıştır. Sonuç olarak dünyada çok hızlı gelişim gösterdiğine ve birçok kişi tarafından tercih edildiğine şahit oluyoruz. Bu gelişim ve tercihlerin sebebi ise çoğunlukla kullanım kolaylığı ve zaman tasarrufu ile ilgilidir.
Türkiye’nin internet ile tanışması 1987 yılı ve sonrasına denk gelmektedir. Ancak 1993’te de Ankara ile Washington arasında kiralık hat üzerinden kurulan bağlantı ile kullanımı başlamıştır. 1994 yılı itibariyle ilk internet servis sağlayıcısı hizmete girmiştir. ISS’lerin sayısının artması ile internet erişimi sağlayan bilgisayar kampanyaları artmıştır. Dolayısıyla internet odaklı teknoloji kullanımı başlamıştır.
Teknoloji gelişimi Türkiye’de özellikle bankacılık sektöründe karşımıza çıkar. Etkin bir şekilde bilgisayar kurulumu, network kullanımı ve gelişimi gibi sistemlerin kullanımına özellikle bankalar öncülük eder. Parasal manada bilgi transferleri de bankacılık alanlarında bulunan teknolojik gelişmelerdir.
Elektronik bankacılık ürünlerinin ilkini ATM’ler olarak kabul ederiz. Bu cihazlar bankaların müşterilerine verdikleri hizmetlerin hemen hemen hepsini banka kartı yardımıyla yerine getirir. Teknoloji gelişimi ile birlikte mobil bankacılığın başlangıç noktası olarak göreceğimiz telefon bankacılığı ortaya çıkmıştır. Müşteriler banka hesaplarına telefon yardımıyla ulaşarak işlem yapabilme imkanı elde etmişlerdir. Gelişmeleri takiben internet bankacılığı Türkiye’de yerini alır. Ülkemizde ilk olarak 1997 yılında İş Bankası bu sistemi kullanmaya başlamıştır. Kısa bir süre sonra ise Garanti Bankası müşterilerine bu hizmeti sunmuştur. Üstelik Türkiye’de ilk kullanıldığı dönemlerde bile işlem hacmi 1 milyar doları geçmiştir. Sonraki yıllarda ise Pamukbank, Esbank, Akbank ve Yapı Kredi Bankası gibi bankalar uygulamaya koymuştur.
Ülkemizde internet bankacılığı kullanılmaya başlandığı yıl itibariyle her yıl yukarı doğru bir ivme göstermiştir. Türkiye Bankalar Birliği konu ile ilgili düzenli olarak istatistik paylaşmaktadır. Bu bilgileri irdelediğimizde internet bankacılığı kullanıcı sayılarında yıllık ortalama %40 – %50 arası artış gözlemlenmiştir. Ayrıca günümüzde bu sistemleri kullanan banka sayıları hızla artmaktadır. Üstelik hemen hemen tüm bankalar internet şubelerine sahiptir. Türkiye bankacılık sistemlerini gelişmiş ülkeler ile karşılaştırdığımızda ülkemiz oldukça iyi bir konumdadır. Ülkemizdeki finans kuruluşlarını gerek teknoloji ve gerekse finansal ürün/hizmet ile karşılaştırdığımızda pozitif bir izlenim oluşmuştur. Özellikle teknoloji altyapıları incelendiğinde diğer gelişmiş ülkeler ile aynı sistemlere sahiptir. Dolayısıyla internet bankacılığı sistemlerinin ülkemizde yaygın ve etkin bir kullanıma sahip olduğu kanısına varabiliriz.
İnternet bankacılığı kullanımı için öncelikle herhangi banka üzerinde hesabınız olması veya hesap açmanız gereklidir. Bu sistemi kullanmak istediğinize dair bankaya giderek talepte bulunmanız yeterli olacaktır. İlgili banka görevlisi tarafından hesabınıza internet bankacılığı tanımlanması ile sistem kullanıma açılacaktır. Aynı şekilde bağlı olduğunuz bankanın müşteri hizmetlerine ulaşarak hizmeti tanımlamalarını sağlarsınız. Görevli kişiler tarafından bildirilen giriş bilgileri ile sistem kullanıma açılacaktır.
Bu sistem birçok işlemi çok kolay bir şekilde yapılmasına olanak sağlar. Aynı zamanda bankacılık sistemleri ile ilgili merak ettiğiniz birçok sorunun cevabına sistem arayüzündeki farklı sekmelerden ulaşmanıza yardımcı olur.Şube ile ilgili herhangi bir işlem olmadığı için sistem kullanımınıza 7/24 açık olacaktır. Dolayısıyla günün her saatinde işlem yapma ve hesaplarınızı görüntüleme imkanı sunar. Ancak EFT işlemlerinde banka açılış ve kapanış saatlerini göz ardı etmemek gerekir.
Sistem arayüzünde kolaylık ve basitliği benimseyen birçok banka arayüzünde oldukça kolay erişim sağlanabilir şekilde tasarım yapar. Bu şekilde müşterileri tarafından çok daha fazla benimsenme ihtimali olur.
İnternet bankacılığı müşterilerine hesap özetlerini, kullanılabilir bakiyelerini, tüm hesap hareket ve bilgilerini, çek ve senet tahsilatlarını, yer ve zamana bağlı kalmaksızın öğrenmelerine olanak sağlar.
İnternet bankacılığı araçları bu sistemi kullanmanıza imkan sağlayan anahtardır. Bu araçlardan herhangi birine sahip olarak internet üzerinden banka işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Bunlar;
Günümüzde birçok kişi tarafından modern bankacılık sistemleri tercih edilmektedir. Bu sistemlerin kullanımında kritik noktalar oluşmaktadır. Dolayısıyla yeterince dikkat etmediğinizde hesaplarınızın başkaları tarafından kullanımı ve adınıza işlem yapılması gibi riskler oluşur. İnternet kullanımının artmasıyla birlikte sistemler üzerindeki dolandırıcılık vakaları da bir o kadar artmıştır. Bunlardan birkaçına örnek verecek olursak;
Hesap Özeti çözümümüz ile dosya yükleme/indirme işlemleri ile uğraşmaz, online bir şekilde tüm hareketlerinizi ve banka hesap dökümünüzü güvenle sorgulayabilirsiniz.
